✍️محمدرضا محسنی ثانی :
وجود مناسبات اقتصادی تنگاتنگ و پایاپای با کشورهای مختلف جهان، علاوه بر تاثیر مثبتی که بر رشد اقتصادی هر کشوری دارد، یکی از عوامل مهم تامین امنیت آن کشور خواهد بود و ایران ما نیز باید برقراری و گسترش روابط اقتصادی با کشورهای مختلف به ویژه قدرت های نوظهور اقتصادی جهان را در اولویت های خود قرار دهد.
با نگاهی موشکافانه به روابط نه چندان دوستانه بین آمریکا و چین متوجه می شویم که اگرچه دو کشور رقابت های دیرینه ای در حوزه های اقتصادی و سیاسی و بین المللی دارند که گاهی به شکل تخاصمات جدی نیز بروز کرده است، اما در عین حال جزء بزرگترین شرکای اقتصادی یکدیگر نیز هستند و همین موضوع باعث می شود در بزنگاه های مهم نسبت به یکدیگر با احتیاط عمل کنند و به صورتی بی پروا منافع یکدیگر را تهدید نکرده و از جنگ و رویارویی مستقیم بپرهیزند.
بنابراین اگرچه همواره صاحبنظران وجود امنیت را یکی از پیش شرط های لازم برای رشد و توسعه اقتصادی بر می شمارند، اما این در واقع یک رابطه دو سویه است به طوری که داشتن قدرت اقتصادی بالا و مناسبات تجاری گسترده با کشورهای دیگر، نیز خود یکی از عوامل حفظ امنیت ملی است. لذا علاوه بر اینکه واجب است در تأمین نیازهای اولیه کشورمان خودکفا باشیم و وابستگی صد در صدی به دیگر کشورها نداشته باشیم، اما در یک سطح وسیع تر باید بکوشیم که کشورمان جزئی از معادلات مهم جهانی در عرصه اقتصاد قرار گیرد تا همین موضوع خود یک عامل بازدارنده در مقابل احتمال بروز بعضی نا امنی ها و تهدیدهای خارجی باشد.
یکی از ابزارهای تقویت نقش و جایگاه ایران در مناسبات اقتصادی جهان، احیا مسیر تاریخی جاده ابریشم از مسیر ایران است که چند سالی است کشور چین تحت عنوان طرح کمربند و جاده آن را تعقیب می کند. این طرح در واقع تلاش چین برای توسعهٔ دو مسیر تجاری زمینی و دریایی است که ایران در مرکز یکی از کوتاه ترین مسیرهای پیشنهادی این طرح قرار دارد. اما با وجود این موقعیت جغرافیای عالی کشورمان، شاهد تلاش هایی برای دور زدن ایران و جایگزین کردن برخی کشورهای همسایه (ترکمنستان، دریای خزر، آذربایجان) به جای ایران بودیم.
اما خوشبختانه با تلاش هایی که صورت گرفت، اجرای طرح کمربند و جاده از مسیر ایران تقویت شد. با اینحال از آنجایی که معادلات اقتصادی جهان، مرتبا در حال تغییر است باید همه تلاشمان را به خرج دهیم تا مزیت های مسیر ایران را همچنان برای سرمایه گذاران این طرح حفظ و اولویت کشورمان را بالا نگاه داریم.
ایجاد و رونق مناطق ویژه و آزاد اقتصادی، بندرهای خشک، استقرار صنایع مادر، ایجاد هتل ها، اقامتگاه ها و مراکز تفریحی و خدماتی با استانداردهای بین المللی، مراکز خدماتی و درمانی و وضع قوانین تسهیلگر در امر تولید، بانکداری و بازرگانی و عضویت ایران در پیمان ها و سازمان ها و همکاری های بین المللی اقتصادی نظیر پیمان شانگهای و ... از جمله مواردی است که می تواند به تثبیت جایگاه کشورمان در مسیر پروژه کمربند و جاده (احیای جاده تاریخی ابریشم توسط چین) منجر شود.
به همین لحاظ منطقه ویژه اقتصادی سبزوار یکی از پروژه هایی است که راه اندازی و اجرای آن علاوه بر اینکه در سطح محلی برای مردمان غرب خراسان حائز اهمیت بالایی است، به لحاظ ملی نیز می تواند نقش تعیین کننده ای داشته باشد و به یکی از جذابیت های مهم ایران در پروژه کمربند و جاده چین تبدیل شود.
بی شک ورود هر چه بیشتر ایران به اینگونه مناسبات و پروژه های اقتصادی، اهمیت ژئوپلوتیک کشورمان را افزایش می دهد، اثر تحریم ها را خنثی کرده و باعث بالا رفتن هزینه های ایجاد نا امنی (به شکل جنگ های بیرونی یا شورش های داخلی) در این مرز و بوم برای دشمنان قسم خورده نظام جمهوری اسلامی خواهد شد.
بنابراین این موضوع باید یکی از اولویت های نهادهای قانونگذار و دستگاه های اجرایی در کشور باشد که هر چه بیشتر مناسبات اقتصادی بین المللی ایران را افزایش داده و زیرساخت های لازم در این زمینه را در داخل کشور فراهم آورند.
ناتمام ماندن پروژه های مهمی نظیر احداث آزادراه حرم تا حرم، قطار سریع السیر مشهد – تهران، منطقه ویژه اقتصادی سبزوار و ... هر کدام به نوبه خود خسارت های مهمی به رشد و حضور گسترده تر ایران در مناسبات اقتصادی جهان و نیز امنیت و توسعه پایدار این کشور محسوب می شود و بسیار ضروریست که نظارت صحیح و همتی مدبرانه برای اجرا و اتمام کار این پروژه های نیمه تمام به کار گرفته شود تا انشاالله شاهد نتایج مثبت آن در متن زندگی مردم کشورمان و ارتقاء جایگاه ایران در معادلات بین المللی و منطقه ای باشیم.